TÜRKİYE’DE EVLİLİK ŞARTLARI
Evlilik, toplumda birçok hukuki ve sosyal sonuçları olan önemli bir kurumdur. Türkiye’de evlilik kurumu, Türk Medeni Kanunu tarafından düzenlenmektedir ve belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.
Türkiye’de olağan evlenme yaşı 17 olarak belirlenmiştir. Medeni Kanun 124/1. Maddesi, ‘’Erkek veya kadın on yedi yaşını doldurmadıkça evlenemez.’’ şeklinde düzenlenmiştir. Türkiye’de evlilik için azami bir yaş sınırı ise bulunmamaktadır, ayırt etme gücüne sahip olmak şartıyla yaşlılar da evlenebilir.
Medeni Kanun 124/2.maddesi ise, ‘’Ancak, hakim olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple on altı yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verebilir. Olanak bulundukça karardan önce anne ve baba veya vasi dinlenir.’’ şeklindedir. Özetle, evlenmesine izin verilecek kişi 16 yaşını doldurmuşsa, olağanüstü ve önemli bir sebebin varlığı mevcutsa, mümkünse karardan önce yasal temsilcisi dinlenerek hakim tarafından evlenme izni verilebilir. Yetkili ve Görevli Mahkeme talepte bulunan kişinin yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi’dir.
Türkiye’de evlilik için bir diğer önemli şart, evliliğin önündeki hukuki engeller bulunmamasıdır. Medeni Kanun’da belirtilen bazı hallerde evlilik yapılamaz. Örneğin, evli olmak, evlilik birliği içinde olmak, akraba olmak gibi durumlar evlenmeye engel teşkil eder. Ayrıca, zihinsel veya bedensel engellilik gibi durumlar da evlilik yapma yeteneğini etkileyebilir.
Evlilik için en önemli şartlardan biri de tarafların rızasıdır. Evlilik, tarafların serbest iradesiyle gerçekleştirilmesi gereken bir birlikteliktir. Tarafların evlenmeye istekli ve rıza sahibi olmaları önemlidir. Zorla veya rızası dışında gerçekleştirilen evlilikler hukuki açıdan geçerli değildir ve iptal edilebilir.
Türkiye’de evlilikte resmi nikah da bir zorunluluktur. Türkiye’de evlilikler, belediyelerce yapılan resmi nikah törenleriyle gerçekleştirilir. Bu törenlerde, evlenecek çiftlerin kimlik belgeleri ve gerekli evraklar istenir ve evlilik cüzdanı verilir. Resmi nikah yapılmadan sadece dini tören veya diğer törenlerle gerçekleştirilen evlilikler hukuki geçerliliğe sahip değildir.
Türkiye’de evlilik şartları aşağıdaki gibidir;
- Evlilik yapmak için tarafların reşit olması gerekmektedir. Reşitlik yaşı Türkiye’de genellikle 18’dir. Ancak, mahkeme kararıyla 17 yaşında olanlar da evlenebilir.
- Evlilik için her iki tarafın da evlenmeye engel bir durumun bulunmaması gerekmektedir. Örneğin, evli olmak, evlilik birliği içinde olmak veya akraba olmak gibi durumlar evlenmeye engel teşkil eder.
- Tarafların evlilik için serbest iradeleriyle ve istekli olarak rıza göstermeleri gerekmektedir. Zorla veya rızası dışında gerçekleştirilen evlilikler hukuki açıdan geçerli değildir ve iptal edilebilir.
- Türkiye’de evlilikte resmi nikah bir zorunluluktur. Evlilikler, belediyelerce yapılan resmi nikah törenleriyle gerçekleştirilir.
- Evlenecek çiftlerin kimlik belgeleri ve gerekli evraklar istenir ve evlilik cüzdanı verilir. Sadece dini veya diğer törenlerle gerçekleştirilen evlilikler hukuki geçerliliğe sahip değildir.
Bu maddeler, Türkiye’de evlilik yapabilmek için dikkate alınması gereken temel şartları özetlemektedir. Evlilik kurumu, toplumda önemli bir hukuki ve sosyal sonuçları olan bir birlikteliktir ve bu nedenle belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.
TÜRK HUKUKUNDA EVLİLİĞİN ÖNÜNDEKİ HUKUKİ ENGELLER
Türk Hukukunda evliliğin önündeki hukuki engeller Medeni Kanun 129. ila 133. Maddeleri arasında sayılmıştır. Ayrıca Umumi Hıfsızsıhha Kanunu’nda da bir takım hastalıklar evlenme engeli olarak belirtilmişlerdir.
Evliliğin önündeki hukuki engellerden biri üstsoy ve altsoy arasında, kardeşler arasında, amca, dayı, yeğen arasında evlenme yapılmasıdır.. Sadece ana bir ya da baba bir olan kardeşler de evlenemezler. Kayın hısımlığını meydana getirmiş olan evlilik sona ermiş olsa bile eşlerden biri ile diğerinin üstsoyu ve altsoyu arasında evlenme yasaktır.
Civar kayın hısımları ile ise evlenmeye bir engel yoktur, kişi boşandıktan sonra eski eşinin kardeşi ile evlenebilir. Ayrıca, evlatlık ile evlat edinen, bunlardan biri ile diğerinin eşi, bunlardan biri ile diğerinin altsoyu arasındaki evlenmeler yasaklanmıştır.
Yeniden evlenmek isteyen kimse, önceki evliliğin sona erdiğini ispatlamak durumundadır. Akıl hastaları evlenmelerinde tıbbi bir sakınca bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla anlaşılmadıkça evlenemezler.
Evliliğin önündeki hukuki engellerden bazıları, kesin olmayan hukuki evlenme engelleridir. Bekleme süresi ve bulaşıcı hastalıklar bu engellerdendir. Medeni Kanun 12/1. Maddesi ‘’ Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün geçmedikçe evlenemez.’’ şeklindedir. Bu hükmün düzenlenme amacı azami gebelik süresinin göz önünde bulundurulmasından kaynaklanmaktadır. Bu süre boşanma kararının kesinleştiği günden itibaren başlamaktadır. Kadın hamileyse, üç yüz günlük süre kendiliğinden sona ermektedir.
Umumi Hıfsızsıhha Kanunu 123. Ve 124. Maddesinde bazı bulaşıcı hastalıklar evliliğin önündeki hukuki engellerden biri düzenlenmişlerdir. Bu hastalıklara rağmen evlenme yapılmışsa, evlenmeler yine de geçerlidir. Sayılan bu hastalıklar kesin olmayan evlenme engellerindendir.
TÜRK VE YABANCI EVLİLİĞİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Türkiye’de evlilik yapmak isteyen Türk ve yabancı ülke vatandaşları olası hukuki sorunları bertaraf etmek için aşağıdaki hususlara dikkat etmelidirler.
- Türk vatandaşı bir kişiyle evlilik yapmak: Yabancı bir kişi, Türk vatandaşı olan biriyle evlendiğinde, Türk vatandaşlığını kazanma potansiyeli vardır.
- Evliliğin devam etmesi: Türk vatandaşlığı kazanımı için evlilik, gerçek bir birliktelik olarak kabul edilmelidir ve evliliğin devam etmesi gerekmektedir.
- Evliliğin en az 3 yıl süreyle sürdürülmesi: Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı için, evlilik en az 3 yıl süreyle devam etmelidir. Bu süre, evlilik birliğinin resmi olarak tescil edildiği tarihten itibaren hesaplanır.
- Türkiye’de beraber yaşama: Evlilik süresince çiftlerin Türkiye’de beraber yaşaması gerekmektedir. Bu, Türkiye’de oturum izni sahibi olmayan yabancı eşin Türkiye’ye yerleşmesini gerektirir.
- Evlilik birliğinin kamu düzenine aykırı olmaması: Türk vatandaşlığının evlilik yoluyla kazanımı için evlilik birliği, kamu düzenine aykırı olmamalıdır. Bu, evliliğin meşru amaçlarla gerçekleştiğini ve sahte veya geçici bir evlilik olmadığını göstermek için araştırılır.
Bu şartlar sağlandığında, türk ve yabancı evliliğinde evlilik yoluyla Türk vatandaşlığını kazanabilir. Türk vatandaşlığı başvurusu, ilgili mevzuat ve prosedürlere uygun olarak Türk makamlarına yapılmaktadır.
TÜRK VATANDAŞLIĞININ EVLİLİK YOLUYLA KAZANIMI
Türk ve yabancı evliliği akabinde Türk Vatandaşlığı kazanılabilir. Ancak bunun için kanunda bir takım şartlar aranmıştır. Bahsi geçen konu, aynı milliyetten evlilik değil de Türk Vatandaşı ile yabancı evliliğidir. Türk vatandaşlığının evlilik yoluyla kazanımı şartları 5901 Sayılı Vatandaşlık Kanunu, 16.maddede düzenlenmiştir. Bu maddeye göre; türk ve yabancı evliliği söz konusuysa, vatandaşlık başvurusunda bulunacak yabancının en az üç yıldan bu yana Türk Vatandaşı ile evli olması, eşlerin aile birliği dahilinde olması, yabancının evlilik birliğine aykırı faaliyette bulunmaması, yabancının kamu güvenliğini tehdit edecek bir halinin bulunmaması gerekmektedir.
Bu şartların varlığı halinde, Türk vatandaşlığının evlilik yoluyla kazanımını talepte bulunan yerleşim yerindeki Valilik kanalıyla vatandaşlık başvurusunda bulunabilir. Başvuru için aşağıdaki belgelerin temini gereklidir;
- başvuru formu,
- Türk eşin nüfus cüzdanı fotokopisi, pasaport veya benzeri belgenin tercümeli nüshası,
- evlilik cüzdanı,
- yerleşim yeri Türkiye olan yabancılar için en son alınan ikamet izni,
- eşlerin aile birliği içinde yaşadığını gösteren belge,
- son 6 ay içinde çekilmiş olan beyaz fonlu biyometrik fotoğraf,
- başvuru hizmet bedelinin yatırıldığını gösteren belge,
- yabancı hakkında herhangi bir suç nedeniyle kesinleşmiş Mahkeme kararı varsa noter onaylı örneği.
TÜRK VATANDAŞININ YABANCI İLE EVLENMESİNDEKİ HUKUKİ SORUNLAR
Eğer ki Türk ve Yabancı evliliği, gerçek bir evlenme amacı olmaksızın, evliliğin sağladığı bazı haklardan yararlanmak için sadece şekli bir biçimde yapılmışsa bu evlenme muvaazalı bir evlenme olarak kabul edilir. Her ne kadar resmi nikah yoluyla, ortak bir beyanla yapılmış olsa da bu amaçla yapılan evlilik muvaazalı bir evliliktir. Sırf Türk Vatandaşlığı alabilmek adına, yabancının Türk Vatandaşı ile yaptığı, aile birliği olmadan gerçekleştirilen evlenme de bu duruma örnektir.
Evlenmenin görünüşte olduğu ispat edilirse, hakkın kötüye kullanımı da ispat edilmiş olur. Buna göre, vatandaşlık kazanılmamış sayılmalıdır. Neticesinde, oturma izni de geçersiz sayılabilecektir.
Türk vatandaşının yabancı biriyle evlenmesinde bazı hukuki sorunlar ortaya çıkabilir. İşte bu konuda dikkate almanız gereken bazı önemli hususlar:
- Evlilik İçin Şartların Sağlanması: Evlilik yapabilmek için Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen şartların sağlanması gerekmektedir. Bu şartlar arasında reşit olma, evlenebilmeye engel bir durumun bulunmaması, tarafların rızası ve resmi nikah yapılması gibi unsurlar yer almaktadır.
- Evlilikten Önceki İkamet Durumu: Yabancı eşin Türkiye’de ikamet etmek istemesi durumunda, Türk göç mevzuatına göre ilgili izinleri alması gerekmektedir. İkamet izni başvurusu, yabancı eşin Türkiye’ye yerleşme niyetini ve evlilik birliğinin gerçek olduğunu kanıtlamasını gerektirebilir.
- Medeni Durum Belgesi: Türk vatandaşı olan kişi, evlilik için yabancı biriyle başvuruda bulunurken medeni durum belgesi sunmalıdır. Bu belge, kişinin evlenme engeli olmadığını ve önceki evliliklerinin sona erdiğini gösteren belgeleri içermektedir.
- Vatandaşlık Kazanımı ve İç Hukuk: Türk vatandaşının yabancı eşle evlenmesi, yabancı eşin Türk vatandaşlığını kazanma hakkını doğurmayabilir. Türk vatandaşının yabancı eşle evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı kazanımı, Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda belirtilen şartlara tabidir. Bu nedenle, evlilik sonrasında vatandaşlık başvurusunda bulunmak için ilgili prosedürlere dikkat edilmesi önemlidir.
- Uluslararası Evlilikler ve Hukuk: Yabancı eşin ve Türk vatandaşının farklı ülkelerde vatandaşlık bağı bulunması durumunda, uluslararası hukuk ve sözleşmeler de etkili olabilir. Evlilik sonrası boşanma, mal paylaşımı veya çocukların velayeti gibi konularda uluslararası hukuki unsurlar ve yetkili mahkeme belirlenmesi önemlidir.
Bu sorunlar ve hukuki konular, Türk ve yabancı evliliğinde durumunda karşılaşabileceği genel hususlardır. Ancak, her durum farklı olabileceğinden, kesin ve ayrıntılı hukuki bilgi ve danışmanlık için bir hukuk uzmanına başvurmanız önemlidir.
İKİ YABANCININ TÜRKİYE’DE EVLENMESİ
İki yabancının Türkiye’de evlenmesi evlilikleri ülkenin yasalarına ve düzenlemelerine tabidir. İki yabancının Türkiye’de evlenmesi için öncelikle Türkiye’deki elçilik veya konsolosluklarından “Bekarlık Belgesi” adı verilen bir belge almaları gerekmektedir. Bu belge, yabancının yasal olarak evlenmeye uygun olduğunu ve önceki bir evliliği gibi yasal engeli olmadığını doğrular. Belge alındıktan sonra çift, Türk yetkili makamları önünde evliliği gerçekleştirebilirler. İki yabancının Türkiye’de evlenmesi durumunda bu evlilik yabancının kendi ülkesinde yasal gereklilikleri karşıladığı takdirde o ülkede tanınacaktır. Evlilik için tüm yasal gerekliliklerin karşılandığından ve evlilik süreci sırasında ortaya çıkabilecek özel sorunlar konusunda destek almak için bir avukata danışılması tavsiye edilir.
İki yabancının Türkiye’de evlenmesi durumunda, aşağıdaki hususları dikkate almanız gerekmektedir:
- Evlilik İçin Şartların Sağlanması: Türkiye’de evlilik yapabilmek için Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen evlilik şartlarının sağlanması gerekmektedir. Bu şartlar arasında reşit olma, evlenebilmeye engel bir durumun bulunmaması, tarafların rızası ve resmi nikah yapılması gibi unsurlar yer almaktadır.
- Gerekli Belgeler: Evlilik için gerekli belgeler, her iki yabancı bireyin kimlik belgeleri, doğum belgeleri, medeni hal belgeleri, geçerli pasaportları ve ülkelerindeki konsolosluklardan alacakları bekarlık belgelerini içerebilir. Bu belgeler, Türk yetkililere sunulmalıdır.
- Tercüme ve Onay İşlemleri: Yabancı dillerde sunulan belgelerin Türkçe’ye tercüme edilmesi ve Türkiye’deki yetkililer tarafından onaylanması gerekebilir. Belgelerin resmi bir tercüman veya noter tarafından onaylanması, evlilik işlemlerinin yapılabilmesi için önemlidir.
- Evlilik İşlemleri: Türkiye’de evlilik işlemleri belediyelerde veya resmi nikah salonlarında gerçekleştirilir. Evlilik için randevu alınması, belgelerin sunulması ve gerekli evrakların tamamlanması gerekmektedir. Evlilik cüzdanı, resmi nikah töreninden sonra çiftlere verilir.
Bu hususlar, iki yabancının Türkiye’de evlenmesi sürecinde dikkate alınması gereken genel unsurlardır. Ancak, evlilik işlemleri ve hukuki gereklilikler duruma göre değişebilir. Bu nedenle, kesin ve ayrıntılı bilgi için Türk yetkililere ve gerektiğinde bir avukata danışılması önemlidir.
GÖÇMEN STATÜSÜNDEKİ KİŞİLERİN TÜRKİYE’DE EVLENMELERİ
Türkiye’de sığınmacılara, mültecilere ve vatansız kişiler dahil olmak üzere göçmen statüsündeki kişilerin Türkiye’de evlenmelerine yönelik bütün evlilik usulleri için Türk kanunları uygulanır. Türk makamları tarafından gerçekleştirilen resmi nikahlar Türk Medeni Kanunu ve Yönetmeliklerine tabidir.
5718 Sayılı Milletlerarası Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun ile 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarıca, evlenmek isteyen geçici koruma kapsamındaki yabancıların, bulundukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüklerine başvuru yapmaları ve bu kurumlar nezdinde tutulan kayıtlarındaki güncel bilgilerine göre verilecek medeni durumunu gösterir evlenme ehliye belgesi ile birlikte ilgili evlendirme dairesine başvuruda bulunmaları halinde resmi nikah işlemleri gerçekleştirilebilecektir.
Evlilik yoluyla Türk Vatandaşlığının kazanımı ile ilgili ayrıntılı bilgi için Yabancılar Hukuku sayfamızı buradan inceleyebilirsiniz.
