YABANCILARA OTURMA İZNİ VERİLMESİNİN ŞARTLARI VE İKAMET İZNİ REDDİNE İTİRAZ PROSEDÜRÜ
Yabancılar oturma izni verilmesi, uluslararası hukuktan doğan bir haktır ve sadece ülkelerin kendi çıkarlarını korumakla kalmaz, aynı zamanda kamu sağlığı ve düzenini güvence altına alarak olumsuz durumların önüne geçmeyi amaçlar. Bu hukuki belge, ülkede uzun süre kalmayı planlayan her yabancı uyruklu için gereklidir ve başvurular, ilgili İl Göç İdaresi tarafından değerlendirilir.
İkamet izni, Türkiye’ye vize veya vize muafiyetiyle giriş yapmış olan yabancılara tanınan hukuki bir statüdür. Ancak, 90 günden fazla süreyle ülkede kalmak isteyenler için zorunlu hale gelir. Bu izin, sadece ülke çıkarlarını değil, aynı zamanda yabancıların Türkiye’deki varlığını kontrol etmeyi ve olası sorunları önceden engellemeyi amaçlar.
İKAMET İZNİ NEDİR?
Türk hukukunda devlete, bir yabancının ülkeye kabulü ve bu kabulün koşulları konusunda belirli şartları arama yetkisi tanınmıştır. Dolayısıyla, yabancılar Türkiye’ye ikamet etmek istediklerinde öncelikle “Pasaport Kanunu” hükümlerine uygun olarak ülkeye giriş yapmalıdırlar. İkamet izni, sadece ülkenin kamu düzenini korumak ve yabancıların Türkiye’deki varlığını kontrol etmek amacıyla değil, aynı zamanda ulusal çıkarları gözeterek düzenlenmiştir.
İkamet izni alındıktan sonra, 6 ay içinde kullanılmazsa geçerliliğini yitirir ve iptal edilir. İkamet iznine ilişkin yasal düzenlemeler ikamet izninin, kamu düzenini koruma, olumsuz durumların önüne geçme ve ülkede ikamet eden yabancıları tespit etme açısından stratejik bir öneme sahip olduğunu vurgular.
İkamet izni ülkelerin çıkarları ve üstün menfaatlerini ilgilendiren bir husus olduğundan dolayı ikamet izni başvurularının kabul edilme zorunluluğu bulunmamaktadır. Her ülke hukuki düzenlemeler ile yabancılara oturma izni verilmesi şartlarını belirler ve ikamet izni başvurularını değerlendirmede takdir yetkilerini kullanma haklarını saklı tutarlar. İkamet izni başvurusunun reddedilmesi halinde ikamet izni reddine itiraz prosedürü yine ülkenin iç hukukunda belirlenmiş olup, ilgilisine red kararına karşı ikamet izni reddi iptal davası açma hakkı verilmiştir.
Türkiye’de yabancılar hukuku mevzuatı ile ilgili ayrıntılı bilgi almak için “Yabancılar Hukuku” sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
YABANCILARA OTURMA İZNİ HANGİ SÜRELERDE VERİLİR?
Oturma izni, vize sürelerini kapsamayan dönemlerde Türkiye’de bulunmak isteyen yabancı uyruklu kişiler için zorunlu bir belgedir. Türkiye Cumhuriyeti’nde 90 günden fazla süreyle kalmayı planlayan yabancı uyruklu bireyler ikamet izni almak zorundadırlar.
Yabancılara oturma izni süreleri, başvurulan izin türüne göre değişkenlik göstermektedir. Örneğin, kısa dönem ikamet izinleri genellikle 2 yıl olarak verilirken, belirli istisnalar dışında uzun dönem ikamet izinleri süresiz olarak verilmektedir. Aile ikamet izni ise genellikle 3 yılı aşmayacak şekilde verilir.
OTURMA İZNİ NASIL ALINIR?
Türkiye’de oturma izni nasıl alınır sorusunun iki seçenekli cevabı vardır. Yabancılar, Türkiye’de oturma izni almak için iç veya dış başvuru seçeneklerini kullanabilirler. Oturma izni başvurusu, bireyin ikamet edeceği yerde bizzat kendisi ya da vekili aracılığıyla gerçekleştirilebilir. Ayrıca, oturma izni başvurusu için avukat da tutulabilir.
- Yurtdışından İkamet İzni Başvurusu Yapılması: Yabancılar eğer yurtdışından başvuru yapmak istiyorlarsa oturma izni başvuruları bulundukları ülkedeki Türk konsolosluklarına yapılır. Konsolosluklar, başvuruları inceleyip görüşlerini belirledikten sonra, başvuruları Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne iletilir. Göç İdaresi, oturma izni başvurularını ilgili kurumların görüşlerini alarak değerlendirir ve sonuçlandırdıktan sonra konsoloslukla iletişime geçer. Başvurular en geç 90 gün içinde sonuçlanır ve başvuru sahibine durum bildirilir.
- Yurtiçinden İkamet İzni Başvurusu Yapılması: Türkiye içinden yapılan oturma izni başvuruları ise e-ikamet üzerinden online olarak gerçekleştirilir. E-ikamet başvurusu, randevu alınmasını sağlayarak ikamet edilecek yerdeki Göç İdaresi Müdürlüğü’ne başvuruda bulunma imkanı tanır. Göç İdaresi Müdürlüğü, başvuruları değerlendirir ve ilgili işlemleri gerçekleştirir. Ayrıca, Türkiye içinden yapılan başvurular izin türüne bağlı olarak valilikler tarafından da kabul edilebilir.
TÜRKİYE’DE İKAMET İZNİ TÜRLERİ NELERDİR?
Türkiye’de yabancıların ikamet etmelerini düzenleyen Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre, farklı nedenlere dayalı olarak ikamet izni türleri altı başlık altında değerlendirilir.. Türkiye’de ikamet izni türleri nelerdir?
- Kısa Dönem İkamet İzni: Türkiye’de kısa bir süreliğine ikamet etmek isteyen kişiler için düzenlenen ikamet izni türlerinden biri olan kısaa dönem ikamet izni, genellikle turistik veya ticaret amaçlı ziyaretler için kullanılır. Kısa dönem ikamet izni her defasında en fazla iki yıllık ikamet izni düzenlenebilir.
- Bilimsel araştırma amacıyla gelecek olan yabancılar (Başvuru aşamasında bilimsel araştırmaya ilişkin izin belgesinin de sunulması gerekmektedir.)
- Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar (Taşınmazın konut statüsünde olması gerekmektedir.)
- Ticari bağlantı veya iş kuracak olan yabancılar (Bu kapsamda şirketler tarafından gönderilen davet mektuplarının dayanak olarak gösterilmesi mümkündür.)
- Hizmet içi eğitim programına katılacak olan yabancılar (Eğitimin kim tarafından verileceği, ne kadar süreceği şeklinde belgelerin ibraz edilmesi gerekmektedir.)
- Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecek olan yabancılar (Verilecek olan izin süresi eğitim süresi ile eş olacaktır.)
- Turizm amaçlı kalacak yabancılar
- Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecek olan yabancılar (Burada izin süresi tedavi süreci göz önünde bulundurularak verilmektedir. Yalnızca tedavi görecek olan kişi bu izinden faydalanabilecek, refakatçiler bu izinden faydalanamayacaktır.)
- Adli veya idari mercilerin istek veya kararlarına bağlı olarak Türkiye’de kalması gereken yabancılar
- Aile ikamet iznine ilişkin şartları kaybetmesi halinde kısa dönem ikamet iznine geçirilecek olan yabancılar
- Türkçe öğrenme kurslarına katılacak olan yabancılar (Bu kursun Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylı bir kurs olması gerekmektedir.)
- Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacak olan yabancılar (En fazla 1 yıllık süreyle verilmektedir.)
- Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezun oldukları tarihten itibaren altı ay içinde müracaat eden yabancılar (Tek seferde en çok 1 yıl süreliğine verilmektedir.)
- Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirtilecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu (Üst sınırı 5 yıldır.)
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olan yabancılar (Üst sınırı 5 yıldır.) kısa dönem ikamet izni alabileceklerdir.
- Aile İkamet İzni: Aile birleşimi veya aile içindeki diğer üyelerle birlikte yaşamak isteyen yabancılar için düzenlenen izin türüdür. Aile ikamet izni her seferinde en fazla 3 yıl için düzenlenir.
- Öğrenci İkamet İzni: Türkiye’de eğitim almak isteyen uluslararası öğrenciler için düzenlenen bu izin, öğrencinin eğitim süresince ülkede kalmasına olanak tanıyan ikamet izni türlerinden biridir.
- Uzun Dönem İkamet İzni: Türkiye’de uzun vadeli ikamet etmek isteyen kişiler için düzenlenen bu izin türü, genellikle çalışma veya iş amacıyla ülkede kalmak isteyenlere uygundur. Uzun dönem ikamet izni süresiz verilir.
- İnsani İkamet İzni: İnsan haklarına dayalı özel durumları olan bireyler için düzenlenen bir izin türüdür. Bu kapsam, özellikle sığınma talebinde bulunan veya özel durumu gerektiren kişileri içerir.
- İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni: İnsan ticareti mağdurlarının korunması amacıyla düzenlenen ikamet izni türlerinden biri olan bu ikamet izni, mağdurların güvenli bir şekilde Türkiye’de ikamet etmelerine olanak sağlar.
İkamet izni türlerinden birine başvuru yapacak kişilere ilişkin belirlenmiş şartlar ve bu izinlerin reddedilme, iptal edilme veya uzatılmama durumları Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda ayrıntılı bir şekilde yer almaktadır.
TÜRKİYE’DE EV ALARAK OTURMA İZNİ BAŞVURUSU YAPMA ŞARTLARI
Türkiye’de ev alarak oturma izni elde etmeyi amaçlayan yabancılar için geçerli olan yönetmeliklerde önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Daha önce, kira sözleşmesi üzerinden ikamet izni başvurusu yapabilen yabancılar için Temmuz 2022 itibariyle bu yöntem kaldırılmıştır. Yeni düzenlemeye göre, Türkiye’de ikamet izni almak isteyen yabancılardan, gayrimenkul sahibi olma zorunluluğu getirilmiş ve bu zorunluluk belirli şartlara bağlanmıştır.
16 Ekim 2023 tarihinden itibaren yabancılar, ev alarak oturma izni alabilmek için satın alacakları taşınmazlarda 200 bin dolara kadar olan bir alt sınırı karşılamak durumundadırlar. Ancak, bu şartın sağlanabilmesi için tapu üzerindeki satış bedeli, tapunun alındığı gündeki Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden asgari 200 bin dolar karşılığı Türk Lirası olmalıdır. Bu yeni düzenleme ile, Türkiye’de ev alarak oturma izni almak isteyen yabancıların mülkiyet koşullarına daha sıkı bir bağlılık gerektirmektedir.
İdarenin kararı ile gayrimenkul satın almak suretiyle ikamet izni alınabilecek il listesi sürekli güncellenmekte olup, ikamet izni başvurusu yapmadan önce ilgili Büyükşehir Belediyesi’nden bilgi alınması gerekmektedir.
- Adana – Adana Büyükşehir Belediyesi
- Ankara – Ankara Büyükşehir Belediyesi
- Antalya – Antalya Büyükşehir Belediyesi
- Aydın – Aydın Büyükşehir Belediyesi
- Balıkesir – Balıkesir Büyükşehir Belediyesi
- Bursa – Bursa Büyükşehir Belediyesi
- Denizli – Denizli Büyükşehir Belediyesi
- Diyarbakır – Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi
- Erzurum – Erzurum Büyükşehir Belediyesi
- Eskişehir – Eskişehir Büyükşehir Belediyesi
- Gaziantep – Gaziantep Büyükşehir Belediyesi
- Hatay – Hatay Büyükşehir Belediyesi
- İstanbul – İstanbul Büyükşehir Belediyesi
- İzmir – İzmir Büyükşehir Belediyesi
- Kahramanmaraş – Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi
- Kayseri – Kayseri Büyükşehir Belediyesi
- Kocaeli – Kocaeli Büyükşehir Belediyesi
- Konya – Konya Büyükşehir Belediyesi
- Malatya – Malatya Büyükşehir Belediyesi
- Manisa – Manisa Büyükşehir Belediyesi
- Mardin – Mardin Büyükşehir Belediyesi
- Mersin – Mersin Büyükşehir Belediyesi
- Muğla – Muğla Büyükşehir Belediyesi
- Ordu – Ordu Büyükşehir Belediyesi
- Sakarya – Sakarya Büyükşehir Belediyesi
- Samsun – Samsun Büyükşehir Belediyesi
- Şanlıurfa – Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi
- Tekirdağ – Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi
- Trabzon – Trabzon Büyükşehir Belediyesi
- Van – Van Büyükşehir Belediyesi
Satın alınan taşınmazın yasal gereksinimleri karşılayıp karşılamadığını belirlemek amacıyla, SPK lisanslı Değerleme Uzmanı tarafından hazırlanan “Değerleme Raporu“ veya “Ekspertiz Raporu“ kullanılmalıdır. Bu rapor, kabul görmüş hesaplama yöntemleriyle düzenlenmeli ve satın alınan taşınmazın 200.000 USD’den daha yüksek bir değere sahip olduğunu belgelemelidir. Değerleme Raporu, başvuru evraklarıyla birlikte İl Göç İdaresine teslim edilecek ve başvuru sürecinin bir parçasını oluşturacaktır.
İKAMET İZNİ İÇİN GEREKLİ BELGELER
İkamet izni için gerekli belgeler ikamet izni türlerinin her biri için farklılık arz etmektdir. Bu sebeple ikamet izni başvurunda bulunmadan önce Göç İdaresi Başkanlığı‘ndan gerekli evrak listesi öğrenilmelidir.
İkamet izni için gerekli belgelerin tamamlanmasından sonra E-ikamet sistemi üzerinden yapılan oturma izni başvurusunun ardından, alınan randevu günü ve saatinde İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne bizzat ya da avukat ile gidilir. Bu aşamada başvurucu, gerekli bilgi ve belgeleri sunarak süreci tamamlar. Başvurucunun İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gitmeden önce dikkate alması gereken adımlar şu şekildedir:
- Randevu Günü ve Saati:E-ikamet sistemi üzerinden alınan randevu günü ve saatinde belirtilen tarihte İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gitmek önemlidir.
- Gerekli Belgelerin Tamamlanması:İl Göç İdaresi tarafından istenen belgeler, başvurulan oturma izni türüne bağlı olarak değişebilir. Başvurucunun gerekli belgeleri eksiksiz bir şekilde tamamlaması gerekmektedir.
- Başvuru Formunun Doldurulması:İkamet izni başvuru formu, başvurucunun kimlik bilgilerini ve izin talep ettiği kategoriyi içerir. Bu formun doldurulması ve imzalanması gerekmektedir.
- Pasaport ve Fotokopisi:Pasaportun aslı ve fotokopisi, başvuru sırasında sunulması gereken temel belgeler arasındadır.
- Biyometrik Fotoğraflar:Genellikle ICAO standartlarına uygun biyometrik fotoğraflar istenir. Başvuru sırasında sunulan fotoğrafların güncel olması önemlidir.
- Sağlık Sigortası:Başvurulan oturma izni türüne vr yabancının yaşına bağlı olarak sağlık sigortası belgesi talep edilebilir.
- Adli Sicil Kaydı:Temiz adli sicil kaydı, başvurucunun güvenilirliği açısından önemlidir.
- Maddi İmkânları İspat Eden Belgeler:Başvurucunun izin süresince geçimini sağlama yeteneğini gösteren maddi durumu ispatlayan belgeler sunulmalıdır.
- Ek Belgeler: İlgili oturma izni kategorisine bağlı olarak istenebilecek ek belgeler de başvuruda sunulmalıdır.
Başvurucu, belirtilen belgeleri eksiksiz bir şekilde hazırlayarak randevu gününde İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gitmelidir. Başvuru sürecinde yetkililerden gerekli bilgileri almak ve gerektiğinde ek belgeleri temin etmek önemlidir.
İKAMET İZNİ BAŞVURUSU İÇİN GEREKLİ MASRAFLAR
Oturma izni (ikamet izni) için ödenecek ücretler, her sene güncellenebilmekle birlikte, 2024 yılı için geçerli olan rakamlar şu şekildedir:
- Oturma İzni Kart Ücreti: 565 TL
- Oturma İzni Harç Ücreti: 1303,90 TL
- Tek Giriş Vize Harcı: 304,20 TL
- Sağlık Sigortası Ücretleri: 3000 TL – 4.000 TL (Yabancı uyruklu kişinin yaşına göre değişkenlik göstermektedir, 65 yaş altı için zorunludur.)
- Noter ve Tercüme Ücreti: 2000 – 2.500 TL
- Apostil Tasdik Harçları: 89,23 TL / Sayfa başı (Gerek olmayabilir)
- Avukatlık Ücreti : Avukat ile yapılan sözleşmeye göre farklılık gösterir.
Ancak, önemle belirtmek gerekir ki Danimarka, İrlanda, Kosova, Nepal, Suriye, Türkmenistan, Çek Cumhuriyeti ve Sri Lanka ülkeleri vatandaşları, 1.040 TL harç ücretinden muaftır. Bu ülkelerin vatandaşları, yerine Tek Giriş Vize Ücreti olan 2.304,20 TL ödemeleri gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen ücretler, başvurulan izin türüne, başvurucunun yaşına ve ülkesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, güncel ücret bilgilerini İl Göç İdaresi Müdürlüğü veya resmi kaynaklardan teyit etmek önemlidir.
İKAMET İZNİ BAŞVURUSU REDDEDİLİRSE NE YAPILABİLİR?
Türkiye’de ikamet etmek isteyen yabancılar, gerekli bilgi ve belgeleri toplayarak ikamet izni için başvuruda bulunurlar. Başvurular, yetkili makamlar tarafından incelenir ve kanuni düzenlemelere göre, tüm belgelerin teslim edilmesinden sonraki 30 gün içinde tamamlanmalıdır. Yapılan inceleme sonucunda yetkili makam, yabancılara oturma izni başvurusuna ilişkin bir karar verir.
Başvurunun olumlu sonuçlanması durumunda, yabancı, başvuruda bulunduğu oturma izni türüne bağlı olarak belirlenen süre içinde Türkiye’de ikamet edebilir.
Ancak, yetkili makamın inceleme sonucu red kararı vermesi de mümkündür. Red kararı, ilgiliye tebliğ edilir ve yabancının ikamet izni reddine itiraz etme hakkı vardır. Yabancı, ikamet izni reddine itiraz için red kararına karşı 30 gün içinde kararı veren makama itirazda bulunabilir veya red kararının kendisine tebliğ edilmesinden sonraki 60 günlük süre içinde İdare Mahkemesine başvurarak ikamet izni reddi iptal davası açabilir.
Önemle belirtilmelidir ki, göç idaresine yapılan itiraz başvurusu ikamet izni reddi iptal davası açma süresini durdurmaz. Ayrıca, yabancının ikamet izni reddine itirazı, ülkeden çıkması gereken 10 günlük sürenin işlemesini durdurmaz. Yabancı, ikamet izni reddine itiraz etmiş bile olsa belirlenen 10 günlük sürede ülkeyi terk etmezse, sınır dışı etme kararı alınabilir. Bu durumda idari para cezası uygulanması da mümkündür. Bu nedenle, ikamet izni reddine itiraz sürecinde sürelere uygun hareket etmek oldukça önemlidir.
İKAMET İZNİ REDDİNE İTİRAZ VE İKAMET İZNİ REDDİ İPTAL DAVASI
İkamet izni reddi iptal davası, Türkiye’de kanunen ikamet hakkı elde etmek isteyen ancak başvurusu reddedilen yabancılar tarafından açılan bir davadır. Yabancıların oturma izni talepleri çeşitli nedenlerle reddedilebilir. Reddin sebepleri, mevzuatta belirtilen şartların sağlanmaması, eksik veya yanlış evrak sunulması gibi pratik durumlar olabilir; aynı zamanda idarenin takdir yetkisi kullanarak da reddedilebilir.
İkamet izni reddine itiraz süreci, hukuki bilgi ve teknik bilgi ve aynı zamanda mevzuat bilgisine de hakimiyet gerektirir. Davacının ikamet izni reddi iptal davasında olumlu bir mahkeme kararı alabilmesi için sürecin etkili bir şekilde yönetilmesi ve gereken prosedürlerin eksiksiz yerine getirilmesi önemlidir. Bu nedenle, müspet bir mahkeme kararı elde etmek isteyen davacılar, konusunda uzmanlaşmış ve deneyimli bir yabancılar hukuku avukatı ile iletişime geçmelidir. Avukat, davacının durumunu anlamak ve hukuki yardım sağlamak için gerekli uzmanlık ve bilgiye sahiptir.
İKAMET İZNİ REDDİ İPTAL DAVASI AÇMA SÜRESİ NE KADARDIR?
İkamet izni başvurusuna ilişkin idari işlemler, temelde birer idari işlem niteliğindedir. Bu nedenle, idari işlemlerin hukuka uygun olabilmesi için belirli unsurları taşıması gerekmektedir. İdari işlem niteliğindeki bu kararlar, amaç, konu, sebep, yetki ve şekil unsurlarından en az birinin sakat olduğu tespit edildiğinde, mahkeme tarafından iptal edilebilirler. İdari mahkeme, bu unsurların incelenmesi ve kararın hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi sürecinde görev yapar.
İkamet izni reddine itiraz etmek isteyen yabancılar, red kararının hukuka aykırı olduğunu düşündükleri durumda, bu kararın iptali talebiyle dava açma hakkına sahiptirler. İkamet izni reddi iptal davası, red kararını veren idarenin bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde açılmalıdır. Dava açma süresi, red kararının ilgilisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gündür. İdare mahkemesinin kararına karşı, istinaf imkanı bulunmaktadır. İkamet izni reddi iptal davası kararına itiraz etmek isteyen taraf; kararın kendisine tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içinde, kararı veren mahkemeye istinaf dilekçesi sunabilir.
İKAMET İZNİ REDDİ SEBEPLERİ
İkamet izni başvurularının reddedilmesi çeşitli nedenlere dayanabilir. İkamet izni reddine itiraz sürecine başlamadan önce red sebebini iyi anlamk çok önemlidir. Başvurunun reddedilmesine sebep olan faktörler arasında başvuru şartlarının yerine getirilmemesi, usuli işlemlerin yanlış yapılması, sürelerde hata yapılması gibi çeşitli sebepler bulunabilir.
İkamet izni başvurusu reddi, genellikle ret sebeplerinden en az birinin varlığı durumunda ortaya çıkar. Bu nedenle, başvurucu için bu tür bir sebebin olup olmadığının mutlaka belirlenmesi gerekir. İkamet izni başvurusu reddi sebepleri, yabancılarla ilgili çeşitli kanun hükümlerinde düzenlenmiştir. Bu sebeplerin bazıları tüm ikamet izni türleri için geçerli olabilirken, bazıları sadece belirli bir ikamet izni türü için geçerli olabilir.
İkamet izni başvurularının reddi genellikle benzer sebeplere dayanmaktadır ve bu genel ret sebepleri, çoğu ikamet türü için geçerli olabilir. Yabancılarla ilgili mevzuatlarda belirtilen genel red sebepleri şunlardır:
- Pasaport ve İlgili Belgelerin Eksik veya Sahte Olması: Başvuru sahibinin pasaportu, pasaport yerine geçen belgesi, vizesi veya ikamet izni eksik, geçerli değil veya sahte ise red kararı verilebilir.
- Giriş Belgelerinin Eksikliği: Türkiye’ye giriş için gerekli olan vize, vize muafiyeti veya ikamet izni süresinin bitiminden sonraki 60 gün içinde geçerli bir pasaportunun olmayan kişilere red kararı verilebilir.
- Giriş Yasakları: Türkiye’ye girişi yasaklanmış olan kişilere ikamet izni verilmeyebilir.
- Kamu Düzeni veya Güvenliği Tehlikesi: Başvuru sahibinin kamu düzeni veya güvenliği açısından tehlike oluşturduğu düşünülüyorsa red kararı verilebilir.
- Sağlık Durumu: Başvuru sahibinin Türkiye’ye girişte veya kalışında kamu sağlığını tehdit edebilecek bir hastalığı taşıması durumunda red kararı verilebilir.
- Suçluların İadesi: Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalara göre suçluların iadesine ilişkin şartları sağlamayan yabancılara oturma izni verilmeyebilir.
- Sağlık Sigortası Eksikliği: Başvuru sahibinin Türkiye’de kalacağı süre boyunca geçerli sağlık sigortasının olmaması durumunda red kararı verilebilir.
- Maddi İmkânların Yetersizliği: Başvuru sahibinin kalacağı süre boyunca yeterli maddi imkâna sahip olmaması durumunda yabancılara oturma izni verilmeyebilinir.
- Vize İhlali veya Borçlar: Başvuru sahibinin önceki vize ihlalleri, ödenmemiş borçlar veya takip edilen cezaları olması durumunda red kararı verilebilir.
Yabancılara oturma izni başvurusu sırasında bu genel red sebeplerine dikkat edilerek gerekli belgeler eksiksiz olarak sunulmalı ve başvuru şartlarına uyulmalıdır. İkamet izni başvurusunun reddedilmesi halinde ikamet izni reddine itiraz sürecine başlanmadan önce yabancılar hukuku avukatından hukuki destek alınması yararlı olacaktır.
İKAMET İZNİ REDDEDİLEN YABANCI ÜLKEYİ TERK ETMELİ MİDİR?
İkamet izni başvurusu reddedilen bir yabancının, vize veya vize muafiyeti süresinin sona ermesinden sonra, red kararı kendisine tebliğ edildikten itibaren 10 gün içinde Türkiye’yi terk etmesi gerekmektedir.
Yabancının ikamet izni reddi iptal davası açması, ülkeden çıkış için belirlenen 10 günlük sürenin işlemesini durdurmaz. Yabancı, bu süre içinde Türkiye’yi terk etmezse, sınır dışı etme kararı alınabilir. Bu durumda, ayrıca idari para cezası da uygulanabilir.
Yabancı ülkeyi terk etmek istemiyorsa açmış olduğu ikamet izni reddi iptal davası ayrıca yürütmenin durdurulmasını talep etmelidir. İkamet izni reddi iptal davasında yürütmenin durdurulması, dava sürecindeki belirli bir süre zarfında, mahkemenin dava sonuçlanana kadar ilgili idari işlemin uygulanmasını geçici olarak durdurma yetkisini ifade eder. İkamet izni uzatma başvurusu reddedilen veya izni iptal edilen kişilerin yargı yoluna başvurarak ikamet izni reddine itiraz etmeleri durumunda, bu kişilerin yürütmenin durdurulması talebinde bulunma hakları vardır.
Yürütmenin durdurulması talebiyle açılan davalarda mahkeme, başvurucunun durumu değerlendirerek dava sonuçlanana kadar idari işlemin uygulanmasını durdurma kararı verebilir. Bu karar, başvurucunun ikamet izni sağladığı avantajlardan dava sürecinde yararlanabilmesine olanak tanır.
Ancak, yürütmenin durdurulması kararı, mahkemenin takdirine bağlı bir karardır ve her dava için otomatik olarak verilmez. Başvurucunun, idari işlemin uygulanmasının durdurulması için haklı ve acil bir nedenin olduğunu mahkemeye ikna etmesi gerekmektedir. İkamet izni reddi iptal davasında yürütmenin durdurulması talebinin kabul edilmesi durumunda, başvurucu dava sürecinde, ikamet izninden kaynaklanan hak ve avantajlarından faydalanmaya devam edebilir.
Yürütmenin durdurulması kararı, her dava için özgün bir değerlendirme gerektirir ve hukuki süreç boyunca başvurucunun lehine veya aleyhine değişebilir. Bu nedenle, hukuki süreçte doğru adımların atılması ve etkili bir savunmanın yapılması önemlidir. Bu süreçte bir yabancılar hukuku avukatından profesyonel destek almak, başvurucunun haklarını koruma konusunda yardımcı olabilir.
OTURMA İZNİ BAŞVURUSUNUN REDDİ SONRASINDA YENİDEN BAŞVURU YAPMAK MÜMKÜN MÜ?
İkamet izni başvurusu reddedilen bireyler, başvurularının reddedildiği tarihten itibaren 6 ay içinde aynı gerekçe ile tekrar başvuruda bulunamazlar. 6 ay içinde tekrar başvuru yapacaklarsa bu başvuruyu farklı bir gerekçeye dayandırmak zorundadırlar. Aynı gerekçelerle tekrar başvuruda bulunmak 6 ay süresince mümkün değildir.
Aynı sebebe dayanarak ikamet izni almak isteyen birey, başvurusunun reddedildiği tarihi izleyen 6 aydan sonra aynı gerekçelerle başvuruda bulunabilir. 6 aylık süre, başvurunun reddedilme kararının yabancıya tebliğ edildiği günü takip eden gün itibariyle başlar.
YASAL UYARI: Web sitemizde yer alan makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Orbay Çokgör’e aittir ve tüm makaleler elektronik imzalı zaman damgalı olarak hak sahipliğinin tescil edilmesi amacıyla yayınlanmaktadır. Sitemizdeki makalelerin, kaynak link vermeden kopyalanarak veya özetlenerek başka web sitelerinde yayınlanması durumunda, hukuki ve cezai işlem yapılacaktır.