50 SORUDA BOŞANMA REHBERİ (2025 YILI GÜNCEL)

Boşanma süreci, her iki taraf için de duygusal ve hukuki açıdan zorlayıcı olabilir. Türkiye’de boşanma sürecine dair en çok sorulan ve önem arz eden 50 soruya cevaplar içeren bu boşanma rehberi, boşanma sürecinde yol gösterici olmayı amaçlamaktadır.

Bununla birlikte, unutulmamalıdır ki boşanma hukuku, hukuki bilgi ve deneyim gerektiren bir alandır. Kendine özgü prosedürleri bulunmasının yanı sıra, kamu yararının gözetilmesi sebebiyle diğer hukuk dallarından ayrılır. Tarafların Türk Medeni Kanunu’nun boşanma ile ilgili hükümlerine aykırı talepleri, hak kayıplarına neden olabilir. Bu nedenle, boşanma sürecinde uzman bir aile hukuku avukatından destek almak son derece önemlidir.

TÜRKİYE’DE BOŞANMA İLE İLGİLİ EN SIK SORULAN 50 SORU:

1. Türkiye’de boşanmak için hangi mahkemede dava açılır?

Türkiye’de boşanma davalarına ilk derece mahkemeleri olarak Aile Mahkemeleri bakmaktadır. Ancak, Aile Mahkemesinin bulunmadığı yargı bölgelerinde, Asliye Hukuk Mahkemeleri, Aile Hukuku Mahkemesi sıfatıyla görev yaparak boşanma davalarını karara bağlamaktadır.

2. Boşanma davası nerede açılır?

Boşanma davalarında yetkili mahkeme, Türk Hukuku’nda eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi olarak belirlenmiştir. Ayrıca, taraflar davadan önce en az altı aydır birlikte oturdukları yer mahkemesi de yetkili kabul edilir.

3. Boşanma davası nasıl açılır?

Boşanma davası, boşanma dava dilekçesinin yetkili Aile Mahkemesine sunulması ve ilgili harç ve giderlerin ödenmesi suretiyle açılır. Dilekçede, boşanma sebeplerinin ve hukuki gerekçelerin açıkça belirtilmesi, ayrıca nafaka, velayet, tazminat ve mal rejimi gibi taleplerin ayrıntılı şekilde ifade edilmesi gerekir. Usulüne uygun düzenlenmemiş dilekçeler, davanın reddine veya eksikliklerin tamamlanmasına yol açabilir. Yasal harçlar ödenmeden yapılan başvurular ise hukuken dava açılmış sayılmaz; bu nedenle usuli işlemlerin eksiksiz yürütülmesi, davanın geçerliliği açısından zorunludur.

4. Çekişmeli boşanma davası nasıl açılır?

Çekişmeli boşanma davası, taraflar arasında boşanma ve sonuçlarına ilişkin uzlaşma sağlanamadığı hallerde açılan dava türüdür. Bu davada, taraflar boşanma sebeplerini ve bu sebepleri ispatlayacak delilleri mahkemeye sunmakla yükümlüdür. Dava, boşanma dava dilekçesinin yetkili Aile Mahkemesine verilmesi ve gerekli yargı harçlarının yatırılması suretiyle açılır. Harç ve gider avanslarının süresi içinde yatırılmaması hâlinde, mahkeme davacıya eksiklikleri tamamlaması için süre verir; verilen sürede eksiklik tamamlanmazsa, dava usulen açılmamış sayılır. Bu nedenle çekişmeli boşanma davalarında, usuli işlemlere ve ispat yükümlülüğüne uygun hareket edilmesi büyük önem taşır.

5. Anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır?

Anlaşmalı boşanma davası, tarafların evliliği sona erdirme iradelerinde ve boşanmanın fer’i sonuçlarında mutabakata varmaları halinde açılan bir dava türüdür. Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesi uyarınca, tarafların birlikte hazırladıkları anlaşmalı boşanma protokolü ile birlikte Aile Mahkemesi’ne başvurmaları gerekir. Davanın kabulü için, evliliğin en az bir yıl sürmüş olması ve tarafların ilk duruşmada bizzat hazır bulunarak protokolü serbest iradeleriyle kabul ettiklerini beyan etmeleri zorunludur. Mahkeme, tarafların iradelerini ve protokolün kamu düzenine uygunluğunu denetledikten sonra boşanmaya hükmedebilir.

6. 1 yıl dolmadan boşanma davası açılır mı?

Çekişmeli boşanma davası için bir süre şartı hukukumuzda bulunmamaktadır. Her zaman çekişmeli boşanma davası açılabilir. Ancak anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için evlilik tarihinden itibaren en az 1 yıl geçmiş olması gerekir. Bu süre dolmadan taraflar anlaşmalı olarak boşanmak istese bile mahkeme, anlaşmalı boşanmayı kabul etmez.

7. Çekişmeli boşanma davasında avukat zorunlu mudur?

Boşanma davalarında avukat ile temsil zorunlu olmamakla birlikte, sürecin sağlıklı ve etkin bir şekilde yürütülmesi açısından hukuki destek alınması önem taşır. Boşanma yargılaması, nafaka, velayet, mal rejimi tasfiyesi ve tazminat gibi karmaşık hukuki ve usuli konuları içerebilir. Özellikle çekişmeli boşanmalarda avukat desteği, davanın sonucunu doğrudan etkileyebilecek niteliktedir. Çekişmeli boşanma davalarında bir avukatın rehberliği, hem tarafların hak kaybına uğramasını önler hem de dava sürecinin daha etkin ve hızlı bir şekilde yürütülmesini sağlar

8. Anlaşmalı boşanma davasında avukat zorunlu mudur?

Anlaşmalı boşanma davalarında avukatla temsil zorunlu değildir; ancak özellikle boşanma protokolünün hazırlanması, ciddi hukuki bilgi ve deneyim gerektiren bir süreçtir. Boşanma protokolünde eksik, çelişkili veya belirsiz ifadelerin bulunması, taraflar açısından ileride geri dönülmesi güç hak kayıplarına ve yeni uyuşmazlıklara yol açabilir. Bu nedenle, nafaka, velayet, mal paylaşımı ve tazminat gibi hususların açık ve hukuka uygun şekilde düzenlenmesi büyük önem taşır. Bu sebeple boşanma protokolünün düzenlenmesinde bir boşanma avukatından yardım alınması çok önemlidir.

9. Boşanma davalarında arabuluculuk zorunlu mudur?

Boşanma davalarında arabuluculuk uygulaması, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında zorunlu değildir. Aile hukuku uyuşmazlıkları, özellikle boşanma ve velayet gibi kamu düzenini ilgilendiren konular, zorunlu arabuluculuk kapsamı dışında tutulmuştur. Ancak taraflar, aralarındaki uyuşmazlıkları çözmek amacıyla ihtiyari arabuluculuk yoluna başvurabilirler.

10. Boşanma nasıl gerçekleşir?

Boşanma, ilk derece mahkemesinin verdiği kararın kesinleşmesiyle hukuken sonuç doğurmaz. Yerel mahkeme kararı istinaf edilirse, karar henüz kesinleşmiş sayılmaz ve bu durumda boşanma hükmü yürürlüğe girmez. İstinaf mahkemesinin kararı onaması veya süresi içinde itiraz edilmemesi durumunda karar kesinleşir ve boşanma hükmü resmiyet kazanır. Bu nedenle, boşanmanın hukuken gerçekleşmesi için kesinleşme şerhi taşıyan mahkeme kararının varlığı zorunludur.

11. Boşanma davası ne kadar sürer?

Boşanma davalarının süresi, davanın niteliğine ve taraflar arasındaki uyuşmazlığın kapsamına göre değişkenlik gösterir. Anlaşmalı boşanma davaları, tarafların tüm hususlarda uzlaşması halinde genellikle tek celsede ve kısa sürede sonuçlanırken, çekişmeli boşanma davaları ise delil sunumu, tanık dinlenmesi, bilirkişi incelemeleri gibi süreçler nedeniyle daha uzun sürer. Türkiye’de çekişmeli bir boşanma davasının, istinaf başvurusu ve kararın kesinleşmesiyle birlikte ortalama 3–4 yıl içinde sonuçlandığı gözlemlenmektedir.

12. Boşanma işlemleri nelerdir?

13. Boşanma sebepleri nelerdir?

Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma sebepleri, özel ve genel sebepler olmak üzere ikiye ayrılır. Zina, hayata kast, pek kötü muamele, onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk ve akıl hastalığı, özel boşanma sebepleri arasında yer alırken; evlilik birliğinin temelinden sarsılması (şiddetli geçimsizlik) genel boşanma sebebi olarak düzenlenmiştir. Dava dilekçesinde boşanma sebebinin açık, somut ve hukuka uygun şekilde belirtilmesi, mahkemenin doğru bir değerlendirme yapabilmesi açısından büyük önem taşır. Yanlış ya da yetersiz gerekçelerle açılan davalar, hak kaybına yol açabilir.

14. Boşanma için gerekli belgeler nelerdir?

Boşanma davası için gerekli evraklar, davanın sağlıklı yürütülmesi açısından titizlikle hazırlanmalıdır. Bunlar arasında; boşanma dava dilekçesi, tarafların nüfus cüzdanı veya kimlik fotokopileri, nüfus kayıt örnekleri, davaya dayanak teşkil eden deliller (örneğin tanık listesi, yazılı belgeler, fotoğraf veya video kayıtları) ve mahkemeye ödenen harç ve gider avansı dekontları yer alır. Ayrıca, evlilik cüzdanı veya evlilik kayıt örneği de talep edilebilir. Eksiksiz ve usulüne uygun hazırlanan bu belgeler, davanın etkin ve hızlı ilerlemesini sağlar.

15. Boşanma davasında hangi deliller kullanılamaz?

Boşanma davasında, hukuka aykırı şekilde elde edilen deliller mahkeme tarafından dikkate alınamaz.  Özellikle, eşin rızası olmadan kaydedilen ses ve görüntüler, mesajlaşmalar, e-posta içerikleri veya sosyal medya yazışmaları gibi kişisel verilerin izinsiz şekilde elde edilmesi ve kullanılması, hem delil yasağına hem de kişisel verilerin korunması ilkesine aykırılık oluşturarak cezai ve idari yaptırımlara da neden olabilir.

16. Boşanma davası cevap dilekçesi nedir?

Boşanma davası cevap dilekçesi, davaya konu iddialara karşı davalının mahkemeye sunduğu yazılı savunma metnidir. Bu dilekçede davalı, davacının ileri sürdüğü boşanma sebeplerine ilişkin görüşlerini açıklayarak kendi savunmasını ve taleplerini belirtir. Hukuki süreç açısından önem taşıyan bu dilekçe, mahkeme tarafından verilen iki haftalık süre içinde sunulmalıdır; aksi halde, davalı savunma hakkını kısmen kaybedebilir veya dava süreci olumsuz etkilenebilir. Cevap dilekçesinin usulüne uygun hazırlanması, davanın seyrinde belirleyici rol oynar.

17. Anlaşmalı boşanma şartları nelerdir?

Anlaşmalı boşanma için tarafların, maddi ve manevi tazminat, nafaka, mal paylaşımı, çocukların velayeti gibi boşanmanın fer’i sonuçları üzerinde tam bir mutabakata varmaları zorunludur. Türk Medeni Kanunu’nun ilgili hükümleri uyarınca, anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması şartı aranmaktadır. Bu düzenleme, tarafların kararlarının olgunlaşması ve korunması amacını taşımaktadır. Böylece, mahkeme, tarafların iradelerinin serbest ve bilinçli şekilde oluştuğunu değerlendirerek boşanmayı hükme bağlar.

18. Anlaşmalı boşanma ne kadar sürer, tek celsede boşanmak mümkün mü?

Anlaşmalı boşanma davalarında, tarafların tüm konularda mutabık olmaları halinde, tek celsede boşanma kararı verilmesi mümkündür. Ancak dava sürecinin tamamlanma süresi, mahkemenin iş yükü ve takvimine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, anlaşmalı boşanma davaları Türkiye’de ortalama 2-3 hafta içinde sonuçlandırılmaktadır. Bu hızlı süreç, tarafların boşanma protokolü ile birlikte mahkemeye başvurup anlaşma iradelerini açıkça beyan etmelerine bağlıdır.

19. Anlaşmalı boşanma protokolü hazırlandıktan sonra taraflardan biri vazgeçerse ne olur?

Anlaşmalı boşanma, her iki tarafın serbest iradeleriyle imzaladığı bir protokole dayanır ve hakim huzurunda birlikte beyan vermeleri gerekir. Taraflardan biri mahkeme aşamasında anlaşmadan vazgeçer veya protokol hükümlerini kabul etmezse, anlaşmalı boşanma gerçekleşmez. Bu durumda dava çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir ve artık tarafların kusur, delil ve tanıklar üzerinden iddialarını ispatlaması gerekir. Protokol bu halde bağlayıcı olmaz, ancak çekişmeli süreçte delil niteliğinde değerlendirilebilir.

20. Çekişmeli boşanma davası nedir?

Çekişmeli boşanma davası, eşler arasında boşanma konusunda anlaşma sağlayamadıkları durumda başvurulan hukuki bir süreçtir. Bu tür davalarda, mal paylaşımı, velayet, nafaka gibi konularda anlaşmazlık yaşanır ve mahkeme kararıyla çözülmesi gerekir. Eşlerin fikir ayrılıkları olduğu, anlaşma sağlanamadığı veya anlaşma zorluğu yaşandığı durumlarda çekişmeli boşanma davası açılır.

21. Çekişmeli boşanma davası kaç celsede biter?

Çekişmeli boşanma davalarının tamamlanma süresi davaların karmaşıklığına, taraflar arasındaki anlaşmazlıklara ve mahkeme yoğunluğuna bağlı olarak değişebilir. Ancak Türkiye’de olağan bir çekişmeli boşanma davasının 7-8 celse süreceği söylenebilir.

22. Boşanma davasında kadının hakları nelerdir?

Kadın, boşanma sürecinde maddi taleplerde bulunabilir. Bunlar, maddi ve manevi tazminat, nafaka talebi, mal paylaşımı ve diğer ekonomik haklar olabilir. Eğer çocuklar varsa, kadın velayet konusunda talepte bulunabilir. Mahkeme, çocuğun en iyi çıkarlarını göz önünde bulundurarak velayet kararı verir. Boşanma süreci boyunca, ekonomik olarak zor durumda olan kadın, mahkeme kararıyla tedbir nafakası alabilir.

23. Boşanma davası sırasında evlilik birliği içinde birlikte oturulan eve aile konutu şerhi koyulabilir mi?

Aile konutu şerhi, Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesi çerçevesinde tapu siciline şerh olarak işlenebilir ve hukuken geçerlidir. Şerh, konutun aile birliği içerisindeki fonksiyonunu güvence altına alarak, eşin rızası dışında yapılacak taşınmaz devri, ipotek gibi işlemlerin hukuki geçerliliğini sınırlar. Dolayısıyla boşanma davası sırasında evlilik birliğinde birlikte oturulan eve aile konutu şerhi koyulabilir ve konulması, hukuki güvence sağlamak açısından önemlidir. Bu hususta bir gayrimenkul avukatından destek almak yararlı olacaktır.

24. Boşanma davası açıldıktan sonra taraflar birlikte yaşamaya devam ederse dava etkilenir mi?

Tarafların boşanma davası süresince aynı konutta yaşamaya devam etmeleri, davanın esasına doğrudan bir etkide bulunmaz. Ancak bu durum, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı iddiasını zayıflatabilir ve özellikle çekişmeli boşanma davalarında hakimin takdirinde etkili olabilir. Fiili birlikteliğin devamı, mahkemeye evlilik birliğinin henüz sona ermediği yönünde bir kanaat verebilir; bu nedenle dava stratejisi ve delil sunumu açısından dikkatle değerlendirilmelidir.

25. Boşanma davası sürerken başka biriyle görüşmek mümkün müdür?

Boşanma dava süreci devam ederken, başka biriyle duygusal ilişki yaşamak ve görüşmek hukuki açıdan sorun yaratabilecek bir husustur. Hukuki olarak, boşanma dava süreci tamamlanana kadar evlilik birliği devam etmektedir, bu nedenle boşanma sürecinde başka biriyle ilişki ve birliktelik yaşamak, hukuki açıdan sorunlara yol açabilir.

26. Boşanmada maddi ve manevi tazminat nedir?

Boşanma davasında maddi tazminat, ekonomik kayıpları telafi etmeye yönelik talep edilirken, manevi tazminat ise duygusal acı ve sıkıntıları telafi etmek amacıyla talep edilir. Maddi tazminat, boşanma sebebiyle uğranılan ekonomik zararların giderilmesi amacıyla talep edilir ve bu kapsamda, gelir kaybı, yaşam standardındaki düşüş veya maddi destekten mahrum kalma gibi somut zararlar dikkate alınır. Manevi tazminat ise, evlilik birliğinin sona ermesi nedeniyle yaşanan duygusal ızdırap, onur zedelenmesi veya ruhsal sıkıntılar gibi soyut zararların telafisi için talep edilir.

27. Boşanma davasında tazminat nasıl talep edilir?

Boşanma davasında tazminat talebi, dava dilekçesinde belirtilir ve mahkeme sürecinde detaylı olarak ele alınır. Boşanma davalarında tazminat, talep üzerine hükme bağlanır; mahkeme re’sen tazminata karar veremez. Talep edilen miktar, hakkaniyet ilkesi çerçevesinde azaltılabilir ya da reddedilebilir. Dolayısıyla tazminatın miktarı, hem subjektif hem objektif unsurların birlikte değerlendirilmesiyle belirlenir. Boşanmada maddi ve manevi tazminat talep edilmesi teknik bir hukuki bilgi gerektirdiği için avukat bu süreçte rehberlik edecektir.

28. Boşanma davasında tazminat miktarı nasıl belirlenir?

Boşanma davalarında maddi ve manevi tazminata hükmedilebilmesi için Türk Medeni Kanunu’nun 174. maddesi uyarınca bazı hukuki koşulların gerçekleşmesi gerekir. Bu kapsamda, tazminat talep eden tarafın boşanmaya sebep olan olaylarda daha az kusurlu veya kusursuz olması ve boşanma sonucu mevcut ya da beklenen menfaatlerinin zedelenmiş olması aranır.

Boşanma tazminatı miktarının belirlenmesinde hakim, somut olayın özelliklerini dikkate alarak bir takdir yetkisini kullanır. Özellikle tarafların mali güçleri, yaşları, eğitim durumları, evliliğin süresi, yaşam tarzları, boşanmanın getirdiği sosyal ve ekonomik sonuçlar gibi unsurlar göz önünde bulundurulur. Aynı zamanda, manevi tazminat taleplerinde kişilik haklarının ihlal edilip edilmediği, duygusal zarar ve toplum içindeki itibara etkisi gibi faktörler de değerlendirilir.

29. Boşanma davasında nafaka nasıl belirlenir?

Boşanma davasında nafaka miktarı, tarafların ekonomik durumu, çocukların ihtiyaçları, yaş, sağlık ve meslek durumları gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. Ayrıca, evlilik süresi, tarafların evlilik boyunca birbirlerine sağladıkları katkılar da nafaka miktarını etkileyen önemli unsurlardır. Tarafların anlaşması halinde, mahkeme bu anlaşmayı değerlendirip onaylayabilir.

30. Boşanma davasında iştirak nafakası nedir?

İştirak nafakası, boşanma veya ayrılık sonrası velayeti kendisine verilmeyen eşin, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine katılmak üzere ödemekle yükümlü olduğu nafaka türüdür. Nafaka miktarı, çocuğun ihtiyaçları ve nafaka yükümlüsünün mali gücü dikkate alınarak belirlenir. Bu nafaka, çocuğun erginliğine kadar devam eder; ancak eğitim durumu gibi özel hallerde bu süre uzatılabilir.

31. Boşanma davasında çocuğun velayeti talep edilebilir mi?

Boşanma davası sırasında müşterek ve evlat edinilen çocukların velayeti talep edilebilir ve bu konuda ayrıca bir dava açılmasına gerek yoktur. Mahkeme, çocuğun üstün yararını esas alarak tarafların sosyoekonomik ve psikolojik durumlarını değerlendirir. Velayet kararı, çocuğun fiziksel ve ruhsal gelişimini en iyi şekilde destekleyecek ebeveyn lehine verilir.

32. Boşanma davasında çocukla kişisel ilişki nasıl düzenlenir?

Boşanma davası kapsamında mahkeme, çocuğun velayeti yanında diğer ebeveyn ile kişisel ilişkinin kurulmasına da karar verir. Bu düzenleme, çocuğun üstün yararı esas alınarak yapılır (TMK m. 182). Kişisel ilişki süresi, sıklığı ve kapsamı mahkeme kararıyla belirlenir. Karar sonrasında kişisel ilişki düzenlemesinde çocuğun ihtiyaçlarının veya koşulların değişmesi halinde, değişiklik talebiyle yeniden dava açılabilir. Mahkeme bu durumda sosyal inceleme raporları ve uzman görüşleri doğrultusunda karar verir.

33. Mal rejimi tasfiye davası nedir?

Mal rejimi tasfiyesi davası, eşlerin evlilik birliği süresince edindikleri malların boşanma sonrası paylaşımına ilişkin hukuki süreçtir. Türk Medeni Kanunu’na göre, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi kapsamında, eşlerden biri mal rejiminin sona ermesinden itibaren alacak hakkı elde edebilir. Bu dava, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra açılabilir ve kişisel mallar ile edinilmiş mallar ayrılarak tasfiye gerçekleştirilir.

34. Boşanmadan sonra hangi mallar paylaştırılır?

Mal rejimi tasfiyesi davasına, kural olarak eşlerin evlilik süresince edindiği edinilmiş mallar dahildir. Türk Medeni Kanunu’nun 219. maddesi uyarınca edinilmiş mallar arasında ücret, maaş, sosyal güvenlik ve emeklilik ödemeleri, edinilmiş mallardan elde edilen gelirler, çalışma karşılığı kazanılan tazminatlar ve edinilmiş malların yerine geçen değerler yer alır.

Bu kapsama ayrıca evlilik süresince edinilmiş eşlerden biri tarafından Türkiye’de kurulmuş şirket veya şirket hisseleri ile fikri mülkiyet hakları da dahil edilebilir. Örneğin, eşin evlilik içinde Ticaret Hukuku kapsamında kurduğu bir şirkette edindiği paylar veya bu dönemde yaratılan marka hakkı, edinilmiş mal sayılabilir. Ancak bu hakların kişisel mallardan kaynaklanıp kaynaklanmadığı veya kişisel yetenek ve katkının ağırlığı gibi hususlar değerlendirilerek her somut olay özelinde tasfiye kapsamı belirlenir.

35. Bir tarafın işçilik alacakları boşanma davasında mal paylaşımına dahil edilir mi?

Eşin işçilik alacakları, kural olarak edinilmiş mal niteliğinde olup boşanma davası sonrası mal rejiminin tasfiyesi sırasında paylaşılabilir. Ancak bu alacakların evlilik birliği içinde elde edilip edilmediği, iş sözleşmesinin feshinden kaynaklanan tazminatların niteliği (örneğin işten çıkarılma tazminatı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai alacağı) ve evlilik süresince mi yoksa öncesine mi ait olduğu dikkatle değerlendirilmelidir.

İşçilik alacaklarının paylaşılabilmesi için, bu alacakların evlilik süresince kazanılmış ve henüz tahsil edilmemiş işçi haklarından kaynaklı olması gerekir. Açık ve doğru bir değerlendirme için iş hukuku avukatından hukuki destek alınmalıdır.

36. Boşanma davası nasıl düşer?

Boşanma davası, tarafların anlaşması veya davacının feragat etmesi halinde düşebilir. Davacının davadan feragat etmesi, aynı boşanma sebebine dayanarak yeniden dava açma hakkını ortadan kaldırır ve bu durumda aynı konuda ikinci bir dava açılamaz. Ayrıca, tarafların davayı takipsiz bırakması (yani davayı takip etmeyi bırakması) da davanın düşmesine yol açar; ancak bu durumda taraflar, usul kuralları çerçevesinde davayı yenileme hakkına sahiptir. Bu düzenlemeler, hukuki kesinlik ve yargılamanın etkinliği açısından önem taşımaktadır.

37. Boşanma davasında alınabilecek tedbirler nelerdir?

Tedbir nafakası, ekonomik olarak zor durumda olan tarafın geçici olarak desteklenmesini amaçlar. Geçici velayet kararı ise boşanma süreci boyunca çocukların hangi ebeveynin velayetinde olacağını belirler. Ayrıca, mal paylaşımı ve diğer ekonomik konularda da geçici tedbir kararları alınabilir. Bu tedbirler, davaya adil bir şekilde yaklaşılmasını ve tarafların haklarının korunmasını sağlar.

38. Boşanma davası sırasında şiddete uğrayan taraf ne yapmalıdır?

Boşanma davası sırasında psikolojik veya fiziksel şiddete maruz kalan eş, öncelikle aile mahkemesinden 6284 sayılı Kanun kapsamında uzaklaştırma kararı talep etmelidir. Bu tür eylemler boşanma sebebi olmakla birlikte, failin cezalandırılması isteniyorsa ayrıca Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulması gereklidir. Hakaret, dolandırıcılık, tehdit, darp gibi fiiller şikayet üzerine cezai soruşturmaya konu edilir. Bu süreçte hem aile mahkemesi hem de ceza yargısı birbirinden bağımsız şekilde ilerler.

39. Boşanma davası devam ederken eşlerden biri vefat ederse ne olur?

Boşanma davası devam ederken taraflardan birinin vefat etmesi halinde dava kendiliğinden düşer ve evlilik yasal olarak sona ermemiş sayıldığından sağ kalan eş, Miras Hukuku kapsamında mirasçı olur. Sağ kalan eş reddi miras yapmazsa, miras diğer yasal ve vasiyetname ile atanmış mirasçılarla birlikte paylaşılır. Malvarlığının kapsamı bilinmiyorsa, mirasın tespiti için mahkemeye başvurularak terekenin belirlenmesi talep edilmeli ve eşten kaçırılan taşınmazlar için muris muvazaası davası açılmalıdır. Bu süreçte hukuki hak kayıplarının önlenmesi açısından bir miras avukatından destek alınması önem taşır.

40. Boşanma gerçekleşirse kiralık evin durumu ne olur?

Boşanma davası sırasında tarafların kiracı olarak ikamet ettiği konuta ilişkin kira sözleşmesi aynen devam eder ve boşanma süreci kira ilişkisini hukuken etkilemez. Bu nedenle, yalnızca boşanma gerekçesiyle kiracının tahliyesi istenemez. Kira sözleşmesinden doğan hak ve yükümlülükler—örneğin kira bedelinin ödenmesi, kira artış oranları, kira artış oranına itiraz hakkı, tahliye taahhütnameleri—geçerliliğini korur. Bu süreçte kira hukukuna ilişkin özel düzenlemelere dikkat edilmesi ve kiracının haklarını korumak için kira hukuku avukatından destek alınması önemlidir.

41. Boşanma davasının masrafı ne kadardır?

Boşanma davası harçları, talep edilen nafaka, tazminat veya mal paylaşımı gibi parasal unsurların tutarına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle, boşanma davası masraflarının doğru hesaplanabilmesi ve gereksiz mali yükümlülüklerin önlenmesi açısından uzman bir aile hukuku avukatından hukuki destek alınması önem arz etmektedir.

42. Boşanma davası açmak ne kadar tutar?

Boşanma davasında boşanma dilekçesinde belirtilen talepler uyarınca mahkemeye harç ve gider avansı ödenmesi gerekmektedir. Ayrıca bu masrafların haricinde eğer avukat aracılığıyla dava açılacaksa 2025 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre avukata ödenecek asgari ücret 30.000 TL’dir. Ancak bu tutar boşanma davaları için avukatın talep edeceği asgari tutar olup, davanın zorluğu ve kapsamına göre avukatlık ücreti değişiklik gösterecektir.

43. İnternette bulunan boşanma davası dilekçe örneği kullanılır mı?

Boşanma davalarında internetten temin edilen hazır boşanma davası dilekçelerinin kullanılması, hukuki sürecin karmaşıklığı ve somut olayın özgün nitelikleri göz önünde bulundurulduğunda ciddi hak kayıplarına yol açabilir. Her boşanma davası, tarafların durumuna ve delil durumuna göre farklılık arz eder; bu nedenle boşanma davası dilekçesinin, ilgili mevzuat ve yargılama usulüne uygun şekilde, somut olaya özgü olarak hazırlanması zorunludur. İnternetten bulunan hazır boşanma davası dilekçelerinin kullanımı, usul ve esas yönünden eksikliklere neden olarak, davanın olumsuz sonuçlanmasına veya hukuki taleplerin reddine sebebiyet verebilir.

44. Boşanma davası E-devlet sisteminde gözükür mü?

UYAP sistemi; e-devlet ile entegre olduğundan dolayı boşanma davası e-devlet sisteminde gözükür. UYAP Vatandaş sistemine e-devlet şifresi ile giriş yapılarak; boşanma davasında gelen ve giden tüm evraklar görülebileceği gibi, e-imza veya mobil imza ile tarafı olunan dosyaya dilekçe gönderilebilir.

45. Boşanma Davası sorgulama nasıl yapılır?

Türk Vatandaşları adlarına açılan boşanma davasını e-devlet ve vatandaş UYAP sistemleri üzerinden sorgulayabilir. E-devlet sistemine dahil olmayan yabancılar ya da henüz e-devlet sistemine yansımayan davaların sorgulaması adliyelerin ön bürolarından yapılabilir.

46. Evlilik sözleşmesi Türkiye’de geçerli midir?

Evlilik sözleşmesi (mal rejimi sözleşmesi), Türk Medeni Kanunu’na göre Türkiye’de geçerli bir hukuki işlemdir. Taraflar, evlenmeden önce veya evlilik sırasında noterde düzenleme veya onaylama şeklinde sözleşme yaparak kanuni mal rejimi yerine başka bir rejimi tercih edebilir. Bu sözleşme sayesinde kişisel malların tasfiyesi hususunda önceden düzenleme yapılması mümkündür. Evlilik öncesi anlaşmaların noterde yapılması, geçerlilik için kanunen aranan bir şekil şartıdır; aksi halde sözleşme geçersiz sayılır.

47. Yabancılar Türkiye’de boşanma davası açabilirler mi?

Yabancı uyruklular, belirli koşulların sağlanması halinde Türkiye’de boşanma davası açabilir. Türk mahkemeleri, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) hükümlerine göre yetkilidir. Taraflardan birinin Türkiye’de yerleşim yeri bulunması, davanın Türkiye’de açılabilmesi için yeterlidir. Ayrıca boşanma sebepleri, tarafların ortak milli hukukuna; bu yoksa mutad meskenlerine; o da yoksa Türk hukukuna göre belirlenir. Bu tür davalarda usul ve yetki kuralları karmaşık olabileceğinden, uzman bir yabancılar avukatından destek alınması önem arz eder.

48. Yabancıların Türkiye’de edinmiş olduğu taşınmazlar boşanma davasında paylaştırılır mı?

Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de evlilik birliği içinde edindiği taşınmazlar, mal rejimi tasfiyesi kapsamında Türk hukukuna göre değerlendirilir. Türk Medeni Kanunu’na göre, eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli ise, evlilik süresince edinilen taşınmazlar edinilmiş mal sayılır ve boşanma sonrası paylaşımın konusunu oluşturur.

Taşınmazın yabancı uyruklu eş adına kayıtlı olması, tek başına kişisel mal sayılması için yeterli değildir. Malın evlilik içinde edinilmiş olup olmadığı, hangi mal rejiminin geçerli olduğu ve hangi kaynakla alındığı gibi unsurlar dikkate alınır. Dolayısıyla yabancıların Türkiye’de edindiği taşınmazlar, Türk mal rejimi hükümleri çerçevesinde paylaşılabilir.

49. Yabancı mahkeme tarafından verilen boşanma kararları Türkiye’de geçerli midir?

Yabancı mahkemelerce verilmiş boşanma kararlarının Türkiye’de hüküm ve sonuç doğurabilmesi için tanıma ve tenfiz sürecinden geçmesi gerekmektedir. Bu süreç, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) uyarınca yürütülür. Eğer yabancı mahkeme kararı yalnızca boşanma hükmü içeriyorsa ve icra takibi gerektiren bir yönü yoksa, tanıma davası yeterlidir. Ancak karar nafaka, tazminat veya mal paylaşımı gibi icra edilebilir hükümler içeriyorsa, tenfiz davası açılması gerekir. 

50. Yurtdışına kaçırılan çocuğun iadesi nasıl sağlanır?

Diğer ebeveyn tarafından yurtdışına kaçırılan çocuğun iadesi için 1980 tarihli Lahey Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yönlerine Dair Sözleşme hükümleri uygulanır. Bu sözleşme, çocuğun mutad meskenine süratle iadesini ve mevcut velayet düzeninin korunmasını amaçlar. Sürecin etkin ilerleyebilmesi için ilgili ülkenin merkezi makamına başvuru yapılmalı ve sözleşme şartlarının somut olaya uygunluğu değerlendirilmelidir. Uluslararası çocuk kaçırma davalarında içtihat bilgisi ve uzman bir uluslararası çocuk kaçırma avukatından hukuki destek alınması sürecin başarısı açısından kritik önemdedir.